Onder lokale lastendruk wordt verstaan hoe de lokale lastendruk zich verhoudt ten opzichte van de landelijke lastendruk. Hierbij is voornamelijk de hoogte van de opcentenheffing van toepassing.
Wij hebben ons eigen tarief per 1 januari 2023 verhoogd met 1,2 opcenten (1,3%) tot 95,7 opcenten.
Op de ranglijst van provincies van Nederland is de provincie Groningen, samen met Zuid-Holland in 2023 de provincie met het hoogste tarief aan opcenten mrb, De gemiddelde automobilist in onze provincie betaalde in 2023 per voertuig € 245 aan provinciale opcenten motorrijtuigenbelasting. Deze berekening is gebaseerd op de gewichtsverdeling per ultimo 2023.
Het hiernavolgend overzicht toont de ontwikkeling van ons tarief ten opzichte van het landelijk gemiddelde en het maximaal toegestane tarief en verder het stijgingspercentage in 2021, 2022 en 2023 van deze grootheden. Het wettelijk maximumtarief is per 1 januari 2023 bijgesteld aan de ontwikkeling van het prijspeil tot 125,8 opcenten. Het percentage waarmee het maximum aantal opcenten jaarlijks verandert heeft geen normerende werking naar provincies. Provincies mogen zelf besluiten over de mate waarin de tarieven stijgen.
De enige begrenzing zit in de absolute hoogte van het maximum aantal opcenten.
Tabel 18. Ontwikkeling opcenten motorrijtuigenbelasting in de jaren 2021 tot en met 2023
Aantallen opcenten | Realisatie 2021 | Realisatie 2022 | Realisatie 2023 |
|---|---|---|---|
provincie Groningen | 93,3 | 94,5 | 95,7 |
landelijk gemiddelde | 83,5 | 83,7 | 84,7 |
provincie Groningen als % van landelijk gemiddelde | 111,6 | 112,9 | 113,0 |
wettelijk maximum | 116,8 | 118,4 | 125,8 |
provincie Groningen als % van wettelijk maximum | 79,9 | 79,8 | 76,1 |
Stijgingspercentages tarieven per 1 januari | Realisatie 2021 | Realisatie 2022 | Realisatie 2023 |
|---|---|---|---|
provincie Groningen | 1,6% | 1,3% | 1,2% |
landelijk gemiddelde | 0,6% | 0,1% | 1,2% |
wettelijk maximum | 1,6% | 1,3% | 6,3% |
In onderstaande tabel zijn de gehanteerde tarieven voor de opcentenheffing in de afzonderlijke provincies opgenomen. Daaruit blijkt dat in 2023 de provincie Groningen, samen met de provincie Zuid-Holland het hoogste aantal opcenten heft, wanneer we interprovinciaal de hoogte van het opcententarief vergelijken.
Tabel 19. Tarieven opcenten mrb in de twaalf provincies
Provincie | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Groningen | 88,9 | 88,6 | 89,3 | 90,4 | 91,8 | 93,3 | 94,5 | 95,7 |
Fryslân | 68,8 | 69,4 | 70,0 | 71,1 | 87,0 | 87,0 | 87,0 | 87,0 |
Drenthe | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 | 92,0 |
Overijssel | 79,9 | 79,9 | 79,9 | 79,9 | 79,9 | 79,9 | 79,9 | 79,9 |
Gelderland | 88,7 | 89,2 | 89,2 | 89,2 | 87,2 | 89,5 | 90,6 | 93,0 |
Flevoland | 77,4 | 78,2 | 79,0 | 79,8 | 80,6 | 81,4 | 82,2 | 82,2 |
Utrecht | 72,6 | 72,6 | 72,6 | 72,6 | 73,6 | 74,9 | 77,5 | 79,4 |
Noord-Holland | 67,9 | 67,9 | 67,9 | 67,9 | 67,9 | 67,9 | 67,9 | 67,9 |
Zuid-Holland | 92,0 | 91,4 | 90,4 | 90,4 | 90,4 | 90,4 | 91,8 | 95,7 |
Zeeland | 82,3 | 82,3 | 82,3 | 89,1 | 89,1 | 89,1 | 82,3 | 84,4 |
Noord-Brabant | 76,1 | 76,1 | 76,1 | 76,1 | 78,0 | 78,4 | 79,6 | 80,8 |
Limburg | 77,9 | 77,9 | 77,9 | 77,9 | 77,9 | 77,9 | 79,1 | 80,6 |
Gemiddeld tarief | 80,4 | 80,5 | 80,5 | 81,4 | 83,0 | 83,5 | 83,7 | 84,7 |
Maximaal tarief | 110,6 | 111,0 | 111,8 | 113,2 | 115,0 | 116,8 | 118,4 | 125,8 |
Er is een relatie tussen de opcentenheffing en de algemene uitkering uit het Provinciefonds.
De verdeling tussen de provincies van de totale omvang van het Provinciefonds is gebaseerd op verdeelmaatstaven waaronder de theoretische opbrengst voor de motorrijtuigenbelasting.
In het verdeelmodel Provinciefonds wordt de opbrengst per opcent motorrijtuigenbelasting als negatieve inkomstenmaatstaf gehanteerd. De opbrengst per opcent wordt vervolgens voor elke provincie vermenigvuldigd met een verrekentarief van 65,9 opcenten.
De hoogte van de door de provincies vastgestelde tarieven heeft dus geen invloed op de algemene uitkering uit het Provinciefonds.
Met deze maatstaf wordt beoogd de tussen de provincies bestaande verschillen in belastingcapaciteit te compenseren. In situaties waarin het totale provinciale belastinggebied groter van omvang wordt en/of waarin ons aandeel in het totale provinciale belastinggebied afneemt zal de compensatie via het Provinciefonds stijgen. En omgekeerd zal deze dalen.
In onderstaande tabel laten we zien in welke mate de verschillende provincies in 2023 gebruik hebben gemaakt van hun maximale belastingcapaciteit. Uit die vergelijking blijkt dat Groningen en Zuid-Holland het meest gebruik maken van de belastingcapaciteit. De provincie Noord-Holland heeft zowel absoluut als procentueel de grootste vrije zoom (= onbenutte belastingcapaciteit)
Tabel 20. Benutting maximale belastingcapaciteit
Provincie | Maximale | in % | Belasting- | in % | Vrije | in % | Belasting- |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Groningen | 84.233 | 3,1% | 64.079 | 3,6% | 20.154 | 2,2% | 76,1% |
Fryslân | 105.396 | 3,9% | 72.889 | 4,0% | 32.507 | 3,6% | 69,2% |
Drenthe | 84.276 | 3,1% | 61.633 | 3,4% | 22.643 | 2,5% | 73,1% |
Overijssel | 185.401 | 6,9% | 117.755 | 6,5% | 67.646 | 7,5% | 63,5% |
Gelderland | 327.937 | 12,1% | 242.434 | 13,5% | 85.504 | 9,5% | 73,9% |
Flevoland | 75.056 | 2,8% | 49.043 | 2,7% | 26.013 | 2,9% | 65,3% |
Utrecht | 227.953 | 8,4% | 143.875 | 8,0% | 84.078 | 9,3% | 63,1% |
Noord-Holland | 435.196 | 16,1% | 234.895 | 13,0% | 200.301 | 22,2% | 54,0% |
Zuid-Holland | 491.254 | 18,2% | 373.712 | 20,8% | 117.542 | 13,0% | 76,1% |
Zeeland | 65.693 | 2,4% | 42.977 | 2,4% | 22.716 | 2,5% | 65,4% |
Noord-Brabant | 439.166 | 16,3% | 282.071 | 15,7% | 157.094 | 17,4% | 64,2% |
Limburg | 180.061 | 6,7% | 115.365 | 6,4% | 64.696 | 7,2% | 64,1% |
Totaal | 2.701.623 | 100,0% | 1.800.729 | 100% | 900.894 | 100% |
(bedragen x € 1.000)